Collectief Particulier Opdrachtgeverschap

“Een woning met het Dinkeldal als tuin, wie heeft dat nou?” Architect Jorrit Hulshof is enthousiast over het recentelijk voltooide CPO-project in Losser. Enthousiast zijn ook de bewoners en projectleider Bert ten Brinke. Een terugblik op een uniek project …

In 2007 stapte een groep Lossenaren naar de gemeente Losser met hun initiatief. Aan de rand van Losser, in het mooie Dinkeldal, was een gebied vrijgekomen. Zij wilden er een wijk bouwen waar ‘noaberschap’ centraal zou staan. Om hun initiatief kracht bij te zetten schakelden ze bouwexperts in: Le Clercq Planontwikkeling uit Deventer en Haafkes Bouwondernemers uit Goor. In 2016 werd een architectenselectie uitgeschreven. De ontwerpopdracht ging naar Maas Architecten, dat later Maas Kristinsson Architecten werd.

Plan voor een groene wijk

Samen met collega’s ontwierp Jorrit het plan. “Verbinding met het landschap was daarvan de belangrijkste pijler. We wilden het landschappelijk groen het woongebied in te trekken.” Hoe hebben jullie dat gedaan? “In het ontwerp hebben we bijvoorbeeld wadi’s opgenomen. Ook hebben we de architectuur afgestemd op het beleven van het landschap. Zo heeft elke woning glaspartijen die vrij uitzicht geven op het natuurgebied. En elke bewoner kan de zon zien opkomen.” De architectuur harmonieert bovendien met de omgeving. “We hebben veel natureltinten gebruikt, zoals het wit van de gekeimde bakstenen, het zandgeel van de bakstenen en de donkere kleur van de dakpannen.”

Een gemêleerde wijk

Wie door de wijk loopt, ziet royale, vrijstaande woonhuizen, geschakelde bungalows en twee- onder-een-kapwoningen. “We zijn uitgegaan van drie doelgroepen: jonge mensen met of zonder kleine kinderen, mensen die nog volop in het werkende leven staan en oudere kinderen thuis hebben en senioren die hun pensioen naderen of al met pensioen zijn.” Dit resulteerde in levensloopbestendige woningen, uitgewerkt in zeven typen. “Waarbij we per kavel aangaven welk type er gebouwd zou kunnen worden.”

Individuele invulling

Het plan bood veel vrijheid voor individuele invulling. “Binnen het woningtype dat mensen kozen, konden ze het huis afstemmen op hun eigen woonwensen. Daarover hebben wij en de koopadviseur van Haafkes met toekomstige bewoners een gesprek gevoerd.” Zoals projectleider Bert ten Brinke het verwoordt: “Het zijn eigenlijk dertig projectjes binnen één project.” Het resultaat van deze afstemming is dat geen twee woningen identiek zijn. “De plattegrond is telkens anders”, legt Jorrit uit. “De plaats van de (woon)keuken kan verschillen: soms aan de achterkant, soms aan de voorkant van het huis. Ook de grootte van de woonkamer varieert steeds. Elke woning is als een maatpak.”

Herkenbaarheid

Elke woning is dus uniek. “Tegelijkertijd vormen de woningen samen een herkenbaar ensemble, een geheel”, zegt Jorrit. “Dat zit ‘m niet alleen in de kleuren. Ook de compositie van de gevel draagt daaraan bij. Die heeft een gelaagd karakter, doordat houten planken zijn gebruikt om openingen in de gevel op te vullen. Daarnaast is vooraf een set van basisraampartijen ontworpen, die in wisselende combinaties in de woningen zijn toegepast.”

Kunststof kozijnen van Serku

Herkenbaar én opvallend zijn ook de kunststof kozijnen. “De CPO-opdrachtgevers wilden een onderhoudsvriendelijke woning hebben. Daarnaast was de prijs van de kozijnen ook belangrijk. Daarom is gekozen voor onderhoudsvriendelijke kunststof kozijnen. Hiervoor is een opvallend trendy profiel gekozen: SOFTLINE 82 NL met het ultramatte VEKA SPECTRAL oppervlak in antracietgrijs. Deze mooie kleur sluit goed aan bij de donkere kleuren van de dakpannen, boeien en carportluifels.” De kunststof kozijnen zijn geleverd door Serku uit Haaksbergen.

Energielabel A+++

Conform de wensen van de opdrachtgevers zijn het energiezuinige, gasloze woningen geworden. “Elke woning is uitstekend geïsoleerd en is uitgerust met een warmtepomp en zonnepanelen”, aldus Jorrit. “Bij oplevering hebben we het energielabel A+++ verstrekt”, voegt Bert ten Brinke toe.

Er is in drie fasen opgeleverd: de eerste woningen in mei 2021 en de laatste in september 2023. De helft van de woningen is via het CPO gerealiseerd. De overige woningen zijn in de vrije verkoop gegaan. Voor kopers golden dezelfde condities; ook zij kregen maatwerk op basis van hun individuele woonwensen.”

Ervaring met CPO

Voor zowel Maas Kristinsson Architecten als Haafkes Bouwondernemers is CPO bekend terrein. Jorrit: “Eerder hebben we een CPO-project gerealiseerd in Leidsche Rijn en Neerwoldeiland.” Bert: “Het allereerste CPO-project in Overijssel is door Haafkes gebouwd. Daarnaast zijn we marktleider geweest met de CPO-projecten van ‘Ik bouw betaalbaar’ in Almere, Nijmegen en Oud-Beijerland.”

Hoe kijkt de projectleider terug?

Bert: “Het was een mooi project met veel uitdagende factoren, zoals de coronaperiode, de extreme stijgingen van materiaalprijzen en lange levertijden van warmtepompen. Planningen moesten daardoor vaak herzien worden. Ook de variatie van alle woningen en de eigen inbreng van de bewoners gaven het project een extra dimensie. Het was dus zeker niet saai! Tijdens het bouwproces heeft Haafkes Bouwondernemers de bouwkundige begeleiding verzorgd. De contacten met de bewoners heb ik als prettig ervaren. Ze hebben natuurlijk een prachtige nieuwe woning die helemaal is ingedeeld naar hun eigen wensen. Wanneer ik bewoners nu spreek, hebben we nog steeds een hartelijk contact, dus volgens mij zijn ze tevreden.”

Hoe kijkt de architect terug?

Jorrit: “Het mooie van een CPO-project is dat je binnen de gemene deler persoonlijke woonwensen kunt realiseren. In onze eerdere CPO-projecten zien we dat er niet of nauwelijks verloop is bij bewoners. Mensen zijn heel tevreden met hun woning.”

Als breed georiënteerd bureau is Maas Kristinsson Architecten actief in diverse disciplines. “We werken aan projecten voor particulieren, zoals vrijstaande woningen, (boerderij)verbouwingen en villa’s. Daarnaast ontwerpen we appartementencomplexen, maar ook scholen en kantoren.” Of het nu gaat om woon- of werkruimte, in de kern gaat het volgens Jorrit hierom: ervoor zorgen dat mensen de fysieke ruimte en de omgeving van het huis of gebouw prettig beleven.” Is dat hier ook gelukt? “Ik heb de esthetische begeleiding gedaan en heb vrij intensief contact gehad met de bewoners. Als ik terugga en mensen me uitnodigen voor een kop koffie, vertellen ze dat ze gehoord zijn, trots zijn op het resultaat en blij zijn met het huis en de plek waar ze wonen. Dat is uniek, daar doe je het als architect voor!”