Smart Home: Kozijnspecialisten in trek!

Wat tientallen jaren geleden begon als gebouwautomatisering vindt nu zijn weg naar steeds meer huishoudens onder de moderne noemer ‘smart home’. De trend opent aantrekkelijke perspectieven: enerzijds is er de potentiële winst op het gebied van energie-efficiëntie, wooncomfort en veiligheid en anderzijds is er het gemak van de eenvoudig te installeren technologie. Dat laatste voordeel is echter betrekkelijk, want feit is dat een smart homesysteem pas zijn volle potentieel kan ontwikkelen met behulp van de technische knowhow van specialisten. Dit geldt in het bijzonder voor kozijnen en deuren. VEKA partners profiteren hier van de uitgebreide ondersteuning en het geavanceerde TEXINO smarthome-systeem.

Het aantal particuliere huizen en flats waarin smarthome-systemen worden geïnstalleerd, groeit gestaag. In een recente enquête van Bitko, de Duitse IT- en telecommunicatiebranchevereniging, verklaarde 41 procent van de deelnemers dat zij in hun huishouden smarthome-toepassingen gebruiken. Dit betekent dat de robuuste groei van gemiddeld 5 procentpunten per jaar zich heeft voortgezet. Daarmee is smart home een groeimarkt met aantrekkelijke mogelijkheden, ook voor kozijnfabrikanten.

Op dit moment zijn ‘slimme’ lampen en armaturen de meest voorkomende apparaten: ze zijn goed voor 29% van alle smarthome-toepassingen. De netwerkverbinding beperkt zich hier vaak tot de verbinding met een app op de smartphone, waarmee decoratieve kleur- en helderheidsscenario's kunnen worden opgeroepen. Meer geavanceerde toepassingen, waarbij vakmensen hun expertise kunnen toepassen, zijn echter in opkomst. Zo verklaarde 13% van alle respondenten dat zij rolluiken of zonweringen in een netwerk hadden opgenomen. Dit komt overeen met ongeveer een derde van alle huishoudens met smarthome-technologie. Slimme verwarmingen of thermostaten worden ook vaak gebruikt.

Met het succes van smarthome-technologie in de particuliere sector, wordt gebouwautomatisering naar een nieuw ontwikkelingsniveau getild. Lange tijd ging de aandacht vooral uit naar grote, commercieel nieuwe gebouwen voor commerciële of publieke doeleinden. Dit kwam mede doordat de complexe installatie van bekabelde technologie alleen door vakmensen kon worden uitgevoerd.

De komst van het internet, energiebesparende radioprotocollen en, last but not least, krachtige smartphones heeft de situatie zo veranderd dat eenvoudige smarthome-systemen nu gemakkelijk door particulieren kunnen worden geïnstalleerd. Daarbij gaat het dan meestal om systemen die een upgrade van bestaande huis- of huishoudelijke technologie vormen. Zodra het echter gaat om krachtige systemen met een veelheid aan componenten, is professionele planning en implementatie door bekwame vakmensen vereist.

Een slim huis is een huis dat denkt en reageert. Om deze functies te kunnen uitvoeren, heeft een huis slechts enkele basistypes van componenten nodig. Een sensor (bijv. CO₂-sensor) en een actuator (bijv. draaikiepraamaandrijving) die met elkaar communiceren, zijn al voldoende voor een bijzonder beginnersvriendelijk smarthome-systeem als TEXINO van VEKA Als het CO₂-gehalte van de lucht in de kamer toeneemt, kan de sensor de motor dus rechtstreeks opdracht geven de raamvleugel te openen.

In de regel wordt echter een toegangspunt toegevoegd. Dit is het centrale knooppunt dat alle systeemcomponenten tot een krachtig geheel verbindt en tevens de verbinding legt met de cloud van het systeem. Dit kan gemakkelijk worden geprogrammeerd via een webinterface, zodat meer geavanceerde als-dan-scenario's kunnen worden opgesteld. Er kan dan bijvoorbeeld ook rekening worden gehouden met de gegevens van andere sensoren, het tijdstip van de dag of de eventuele afwezigheid van de bewoners. Verdere componenten zijn bedieningselementen (bijvoorbeeld. wandknoppen) en voedingseenheden.

Aan het begin van de smarthome-hausse in particuliere huishoudens dienden de systemen vaak om de nieuwsgierigheid te bevredigen van eigenaren die zeer geïnteresseerd waren in technologie. Tegenwoordig richten de meeste gebruikers zich echter op meetbare voordelen. Dit geldt zowel voor oplossingen die later worden geïnstalleerd als voor systemen die door architecten vooraf worden gepland en tijdens de bouw vrijwel onzichtbaar in het gebouw worden geïntegreerd. In wezen gaat het daarbij om meer energie-efficiëntie, comfort en veiligheid.

Voorbeeld: energieverbruik verminderen

Een eenvoudig smarthome-systeem dat deskundig ontworpen en geïnstalleerd is, kan al veel verwarmingsenergie besparen, namelijk maar liefst 31%. Deze waarde werd bereikt op een school voor beroepsopleidingen in Leer. Onder leiding van leverancier eQ-3 werd een van de twee schoolgebouwen uitgerust met kozijncontacten en slimme radiatorthermostaten, zodat het openen van een kozijn in een ruimte automatisch de ingestelde temperatuur verlaagde. Het andere gebouw bleef ongewijzigd; de verwarmingsenergievraag van oktober 2021 tot januari 2022 werd vergeleken.

Voorbeeld: binnenklimaat en comfort verbeteren

Naar schatting één op de vier werknemers werkt tegenwoordig in een thuiskantoor. Daar laat de binnenluchtkwaliteit soms te wensen over. Wie na een langere periode van werken even de kamer verlaat, zet bij terugkomst vaak direct het raam open. Het is echter ook mogelijk om permanent gunstige omstandigheden te creëren met een smarthome-systeem dat factoren als relatieve vochtigheid en CO₂-gehalte registreert en indien nodig de ramen iets opent.

Voorbeeld: Veiligheid verkrijgen

Iedereen weet het: ramen en buitendeuren moet je vergrendelen voordat je het huis verlaat, zeker wanneer je op reis gaat. Normaal gesproken betekent dit dat je voor vertrek het hele huis controleert, maar zelfs dan ontstaan er vaak twijfels onderweg. Met slimme raam- en deurcontacten kan het hele huis via de smartphone worden vergrendeld en kan bovendien de status op elk moment onderweg worden gecontroleerd. Slimme huissystemen kunnen ook in andere opzichten de veiligheid verhogen: respectievelijk 23% en 21% van de respondenten in de Bitkom-studie zei gebruik te maken van slimme videobewakingsoplossingen of alarmsystemen.