PVC maakt kozijnontwerp tastbaar

Kunststof kozijnen bieden unieke mogelijkheden voor de architectuur. Zij danken hun prestaties en veelzijdigheid niet in de laatste plaats aan het materiaal PVC. Dit polymeer is een van de eerste kunststoffen die ooit werden gebruikt. Door zijn gunstige eigenschappen is er nog steeds veel vraag naar, ook bij opdrachtgevers. Dat komt doordat ramen en deuren met kunststof kozijnen relatief goedkoop zijn, terwijl ze daarnaast borg staan voor uitstekende energie-efficiëntie en ongekende ontwerpmogelijkheden. De bijna volledige recyclebaarheid is een extra pluspunt.

Kunststof kozijnen zijn al vele jaren onbetwistbaar favoriet op de markt: ongeveer 57% van alle geïnstalleerde kozijnen hebben kozijn- en vleugelprofielen van polyvinylchloride, kortweg PVC. Deze grote vraag is grotendeels te danken aan de bijzondere eigenschappen van dit polymeer. Alleen zij maken de extrusie mogelijk van meerkamerprofielen met een sterk ontwikkelde geometrie die stabiliteit en uitstekende isolatiewaarden combineert. Dat onderhoudsvriendelijke kunststof kozijnen er tientallen jaren lang mooi uit blijven zien, is uiteindelijk ook te danken aan het PVC.

Als polymeer maakt PVC gebruik van een constructieprincipe dat ook in de natuur voorkomt. Biologische polymeren zoals cellulose – gebruikt in de vorm van hout, papier of katoen – of natuurlijk rubber ontstaan door de koppeling van duizenden en duizenden identieke basisbouwstenen. Hierdoor krijgt het resulterende materiaal geheel nieuwe chemische en fysische eigenschappen. Dit is ook het geval met PVC: uit het gasvormige en uiterst reactieve monomeer vinylchloride ontstaat een polymere vaste stof die in alle opzichten robuust blijkt te zijn. De voordelen van dit materiaal werden voor het eerst erkend in 1912, ongeveer 80 jaar nadat het voor het eerst werd geproduceerd. Vandaag de dag bewijzen ze nog steeds hun waarde. Na polyethyleen (PE) en polypropyleen (PP) is polyvinylchloride wereldwijd een van de meest gevraagde kunststoffen.

Technisch wordt tegenwoordig een onderscheid gemaakt tussen twee soorten PVC: zacht PVC of PVC-P (week gemaakt) met een zeer hoog percentage weekmakers en hard PVC of PVC-U (niet week gemaakt). VEKA kwaliteitsprofielen zijn gemaakt van hard PVC en bevatten dus geen weekmakers. Om de reeds gunstige eigenschappen van het polymeer verder te optimaliseren, worden kleine hoeveelheden additieven met de PVC-korrels gemengd volgens een door VEKA ontwikkeld recept.

Alleen uit deze samenstelling worden de VEKA profielen met hun sterke wanden in klasse A-kwaliteit geëxtrudeerd. Naast hun hoge mechanische sterkte, stijfheid en hardheid zijn ze slag- en kerfvast, slijtvast en, last but not least, fysiologisch ongevaarlijk. Essentieel voor een nauwkeurige productie volgens planning is de goede lasbaarheid. De hoge bestendigheid tegen uv-straling, vocht, chemische luchtverontreinigingen en andere omgevingsinvloeden zorgt daarnaast voor een blijvend hoogwaardig uiterlijk. Alle relevante profieleigenschappen zijn onderworpen aan een kwaliteitscontrole volgens RAL-GZ 716/1, deel 1.

De buitengewone stabiliteit van PVC doet de vraag rijzen wat er na gebruik met afgedankte kunststof kozijnen gebeurt. Aangezien de profielen niet of zeer langzaam biologisch afbreekbaar zijn, zouden zij permanent veel stortplaatsruimte in beslag nemen. In Duitsland en andere Europese landen is storten echter niet meer toegestaan. Veel te vaak gaan PVC-profielen daarom nog naar de afvalverbranding.

VEKA heeft al in 1993 aangetoond dat dit niet nodig is. Destijds nam VEKA de eerste grote recyclingfabriek voor end-of-life, kozijnen, rolluiken en PVC-productieresten in Behringen (Thüringen) in gebruik. In een economisch en grondstofbesparend proces worden metalen, glazen en rubberen afdichtingen eerst van de PVC-profielen gescheiden, zodat ze afzonderlijk kunnen worden gerecycled. De profielen worden vervolgens versnipperd tot pelletformaat, waarna de pellets automatisch worden gesorteerd op kleur. Het resultaat is een effectief ongemengd PVC-recyclaat dat als compound rechtstreeks kan worden gebruikt voor de extrusie van nieuwe kozijnprofielen: de materiaalkringloop is gesloten.