Duurzame kozijnen - planning voor de toekomst
Of het nu gaat om nieuwbouw of renovatie: duurzaamheid is voor elk bouwproject een must. Moderne kunststof kozijnen die gemaakt zijn van PVC-U, leveren daaraan een substantiële bijdrage. Ze zorgen namelijk niet alleen voor effectieve warmte-isolatie, maar worden ook nog eens op grondstof- en energiebesparende wijze geproduceerd. Daar komt nog bij dat ze bijna volledig recyclebaar zijn. Tot het einde van hun levenscyclus leveren ze zo een waardevolle bijdrage aan duurzaam bouwen.
Inhoudsopgave
- Duurzaamheid: van economie naar ecologie
- Een uitgebreid perspectief
- Behoud van hulpbronnen begint met het kozijnprofiel
- Moderne kozijnen betekenen energie-efficiëntie
- Recycling sluit de materiaalkringloop
Duurzaamheid: van economie naar ecologie
Duurzaamheid is een van de grote issues van onze tijd. In alle sectoren van de maatschappij – van huishoudens tot internationale bedrijven – wordt erkend dat zuinig omgaan met de hulpbronnen noodzakelijk is. De bouwsector vormt daarop geen uitzondering. Of het nu gaat om een bescheiden woning of een groot utiliteitsgebouw, bij alle beslissingen over bouwprojecten speelt duurzaamheid een rol. Dit geldt zowel voor particuliere klanten als opdrachtgevers uit de industriële, commerciële en publieke sector. De bouwsector kan namelijk een aanzienlijke bijdrage leveren aan een duurzamere levenswijze en economie, zeker wat betreft klimaatbescherming. De bouwsector is immers verantwoordelijk voor 14% van alle CO2-emissies in Duitsland, terwijl wereldwijd het aandeel maar liefst 38% bedraagt.
Zorgen voor voordelen op lange termijn
Hoe actueel het begrip duurzaamheid ook is, het is niet nieuw. Het werd voor het eerst expliciet geformuleerd in het begin van de 18e eeuw, namelijk met betrekking tot duurzame bosbouw. De eis in die tijd was dat bomen niet sneller mochten worden gekapt dan dat er nieuwe kunnen groeien. Op deze manier kan inkrimping van het bomenbestand worden voorkomen en kunnen op lange termijn stabiele opbrengsten worden bereikt. Dit duurzaamheidsbeginsel kan worden veralgemeend: alle levende en niet-levende componenten van het milieu – behalve grondstoffen bijvoorbeeld ook bodem en atmosfeer – mogen niet meer worden gebruikt dan hun regeneratievermogen toelaat.
Een uitgebreid perspectief
Een strikte toepassing van het duurzaamheidsbeginsel op de bouwsector betekent dat een gebouw in totaal zo weinig mogelijk energie nodig heeft en dat uiteindelijk alleen grondstoffen worden gebruikt die opnieuw kunnen groeien of gerecycled kunnen worden. Aan de veelbesproken energie-efficiëntie wordt dus materiaalefficiëntie toegevoegd en de nuttige levensduur wordt aangevuld met bouw- en sloopwerkzaamheden. Een dergelijke uitgebreide en tegelijkertijd gedetailleerde algemene balans kan des te gemakkelijker worden opgesteld omdat voor veel bouwmaterialen, bouwelementen en energiebronnen reeds afzonderlijke balansen beschikbaar zijn.
Behoud van hulpbronnen begint met het kozijnprofiel
Het kunststof kozijn biedt een goede illustratie van de factoren die de duurzaamheidsbalans van een gevelelement beïnvloeden. Voor de nieuwe productie van PVC-U voor kozijnprofielen wordt aardolie gebruikt: een niet-hernieuwbare grondstof. Maar sinds de recycling van kunststof kozijnen hoogwaardig PVC-granulaat oplevert dat rechtstreeks bij de productie van profielen kan worden gebruikt, is de situatie aanzienlijk verbeterd. Bij de profielproductie van VEKA is het aandeel van dit duurzame gerecyclede materiaal al 26%.
De technisch veeleisende profielextrusie biedt nog meer aanknopingspunten voor verduurzaming, namelijk voor het verminderen van de energiebehoefte. Door middel van bedrijfsbrede initiatieven heeft VEKA het elektriciteitsverbruik in ongeveer 15 jaar gehalveerd. Eigen ideeën van VEKA medewerkers hebben hierbij een grote rol gespeeld: zij kennen hun werkplek door en door en doen steeds weer suggesties voor succesvolle optimalisaties. Ook het feit dat de extrusielijnen veel ruimte innemen, heeft een gunstig effect: met de zonnepanelen op de daken van de productiehallen kan VEKA des te meer stroom produceren.
Met een speciaal aangelegde wetlandbiotoop bij het hoofdkantoor in Sendenhorst minimaliseert VEKA ook het waterverbruik. Het proceswater voor het koelen van de extrusielijnen komt uit deze biotoop. Daarna stroomt het terug naar de biotoop, aangevuld met regenwater, waarna het in het aangelegde moeras wordt gezuiverd voor hergebruik. De verwerkingscapaciteit van dit circulatiesysteem bedraagt maar liefst 136 miljoen liter water per jaar.
Moderne kozijnen betekenen energie-efficiëntie
Oude gebouwen zijn doorgaans uitgerust met zeer eenvoudige kozijnen die bij lange na niet de prestaties van moderne kozijnen leveren. Een vergelijking illustreert wat hiervan de gevolgen zijn: hoewel ramen in oude woongebouwen slechts ongeveer 10% van de gebouwschil uitmaken, zijn zij verantwoordelijk voor zo’n 50% van het warmteverlies. Dit maakt renovatie, waarbij warmte-isolerende kozijnen worden geïnstalleerd met behulp van de modernste technologie, des te effectiever. Het effect is direct merkbaar, bijvoorbeeld in de stookkosten.
Kozijnen voorkomen niet alleen dat warmte ontsnapt. Ook de zonnewinsten uit invallende zonnestraling, waarvan de thermische energie effectief in het gebouw wordt vastgehouden, zullen de verwarmingsbehoefte merkbaar verminderen. Dit geldt met name voor kozijnen op het zuiden en balkon- of terrasdeuren, zeker als hierin de royale glasoppervlakken van de moderne architectuur zijn verwerkt. Overmatige opwarming in de zomer kan gemakkelijk worden voorkomen met elegante zonweringsoplossingen.
Recycling sluit de materiaalkringloop
De duurzaamheidsbalans van het kozijn kan alleen compleet zijn als hierin ook de fase na gebruik wordt meegenomen. Kozijnen van alle gangbare materialen kunnen zonder problemen worden gerecycled. Afgezien van de energiebesparing door goede warmte-isolatie gedurende vele jaren is de recyclebaarheid een van de belangrijkste factoren voor hun duurzaamheid. Dit geldt in het bijzonder voor kunststof kozijnen.
VEKA heeft in 1993 het initiatief genomen om kunststof kozijnen te recyclen. Destijds nam de bedrijvengroep in Behringen (Thüringen) de eerste recyclingfabriek voor kunststof kozijnen en deuren in gebruik. Al snel werd bewezen dat de recycling van kunststof kozijnen niet alleen zeer goed werkt, maar ook economisch haalbaar is. Aan de fabriek in Thüringen zijn inmiddels twee recyclingfabrieken in Groot-Brittannië en Frankrijk toegevoegd. De gecombineerde jaarlijkse capaciteit van de drie fabrieken bedraagt 100.000 ton kozijnen en deuren, alsook rolluiken en productieafval.
Het door VEKA ontwikkelde recyclingproces levert PVC-granulaat op dat qua kleur en soort nagenoeg zuiver is. Het kan zonder kwaliteitsverlies rechtstreeks worden gebruikt voor de productie van nieuwe kunststof kozijnprofielen voor ramen en deuren. Daarnaast hopen zich bovendien andere, eveneens herbruikbare materiaalfracties op, zoals ferro- en non-ferrometalen, glas en afdichtingsrubber. Op deze wijze wordt het hele kunststof kozijn effectief hergebruikt. Zo wordt de materiaalkringloop gesloten en kunnen nieuwe kunststof kozijnen worden geproduceerd op een efficiënte en duurzame wijze.
