7 miljoen woningen verduurzamen: waar halen we de kozijnen vandaan?

Energieneutraal in 2050: het is nogal een klus. Naar schatting zullen hiervoor minstens 7 miljoen Nederlandse woningen gerenoveerd moeten worden. Kunststof kozijnen kunnen hierbij een grote rol spelen, zegt Albert Zegelaar, directeur van de Vereniging Kunststof Gevelementenindustrie (VKG Keurmerk). “Daarvoor hebben we wel stimuleringsprogramma’s nodig die verduurzaming aantrekkelijker maken. Daarnaast is het zaak dat vervanging van kozijnen top of mind wordt bij woningbezitters.”

De verduurzamingsopgave is omvangrijk. “Maar kunststof kozijnen hebben ook een enorme potentie. Nu de nieuwbouw stagneert en de woningnood hoog is, verwacht ik dat de renovatieactiviteiten zullen toenemen”, aldus Zegelaar.

Focus op huiseigenaren

De verduurzamingsopgave biedt dus kansen voor de kunststofkozijnenbranche. Probleem is echter dat de gemiddelde huizenbezitter bij renovatie niet direct aan nieuwe kozijnen denkt. “Bij renovatie denken Nederlanders allereerst aan zonnepanelen en meteen daarna aan het isoleren van dak, wanden en vloer. Dat kunststof kozijnen een belangrijke bijdrage aan verduurzaming leveren, is nog te weinig bekend.” Hoe is dat te veranderen? “Profielleveranciers, kozijnfabrikanten, wederverkopers en VKG Keurmerk moeten een duidelijke boodschap uitdragen: nieuwe hoog-isolerende kozijnen van kunststof leveren niet alleen een flinke energiebesparing op, maar betekenen ook een grote stap vooruit in circulariteit. Want een kunststof kozijn gaat zeker 40 tot 75 jaar mee. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt bovendien dat kunststof zeker 10 keer gerecycled kan worden.”

Vervanging van kozijnen aantrekkelijker maken

Naast communicatie is subsidie ook een factor van belang. “Stimuleringsprogramma’s kunnen kozijnvervanging aantrekkelijker maken voor zowel particuliere als zakelijke opdrachtgevers. Bekend is bijvoorbeeld de ISDE-subsidie van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Alleen is die regeling helaas nogal ingewikkeld.”

Waar zit ‘m dat in? “Subsidie aanvragen voor hoog-isolerend glas is relatief eenvoudig, maar subsidie aanvragen voor kunststof kozijnen niet. Het zou logisch en eerlijk zijn als de combi van glas en kozijn in zijn geheel gesubsidieerd zou worden. Bovendien zou dat makkelijker zijn voor huiseigenaren: één aanvraag is dan genoeg. VKG Keurmerk is hierover in gesprek met RVO. Waarschijnlijk wordt de aanvraagsystematiek in 2024 vereenvoudigd.”

Er zijn ook diverse, andere stimuleringsprogramma’s. “Een goede, populaire regeling is bijvoorbeeld de Energiebespaarlening van Nationaal Warmtefonds. Verder zijn er wat gemeentelijke en provinciale subsidieregelingen. Op Europees niveau zijn stimuleringsprogramma’s voor woningrenovatie in de maak. Een stevige extra stimulering door de overheid is echter zeer welkom, zeker in de huidige economie!”

Recycling maakt kunststof kozijn steeds duurzamer

End-of-life kozijnen worden steeds belangrijker bij verduurzaming. “Een grote hoeveelheid kunststof kozijnen van de eerste generatie uit de jaren tachtig komt nu los. Die functioneren nog prima, maar voldoen niet meer aan de huidige eisen. Daar halen we veel grondstof voor nieuwe kozijnen uit. Daarmee slaan we twee vliegen in één klap, want dit betekent ook minder (bouw)afval, een afnemend gebruik van natuurlijke grondstoffen en minder energieverbruik in het productieproces van nieuwe kozijnen.”

Voor end-of-life kunststof kozijnen heeft VKG Keurmerk een retoursysteem ingericht. “Onze leden hebben zich hieraan gecommitteerd. Zij stellen hun bedrijfsterrein open voor het deponeren van end-of-life kozijnen. Met een aantal recyclingbedrijven, waaronder VEKA Umwelttechnik, hebben wij afgesproken dat zij voor eigen rekening en risico de end-of-life kozijnen ophalen.”

Bureau Circulaire Geveleconomie

Zegelaar verwacht ook veel van een nieuw project: Circulaire Geveleconomie. ”Dit is een unieke samenwerking van vijf brancheorganisaties in de gevelbouw: de Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche (VMRG), Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie (NBvT), Bouwend Nederland Vakgroep Glas, Algemene Branchevereniging Hang- en Sluitwerk (VHS) en VKG Keurmerk. “Deze vijf partners sluiten binnenkort een ketenakkoord met de overheid.

Gezamenlijk verkennen we alle factoren die bijdragen aan circulariteit.” Bij circulariteit gaat het om veel meer dan alleen energetische aspecten. “Een factor is bijvoorbeeld losmaakbaarheid. Kunststof kozijnen scoren daar goed op. Dankzij het gebruik van stelkozijnen kunnen kunststof kozijnen namelijk gemakkelijk geplaatst en verwijderd worden: een kwestie van in- en uitklikken en vast- en losschroeven.”

Gebruik gerecycled PVC wordt verdubbeld

De genoemde partners richten een bureau Circulaire Geveleconomie in. “Het wordt een soort landelijk beheersysteem van gevels en gevelproducten, waarmee we de hoogst mogelijke kwaliteit in de recyclingcycli garanderen.” Het bureau zal waarschijnlijk nog dit jaar starten. Het gaat onder andere een collectieve retourstroom van materialen uit de gevel faciliteren en controleren. “Door inzamelsystemen en logistiek van de partners te combineren, kunnen we slimmer en efficiënter werken. Aannemers, woningcorporaties en projectontwikkelaars zullen zien dat de retourstroom van gevels en gevelproducten gewaarborgd is.”

Naast deze gezamenlijke inspanningen werkt elke partner ook aan eigen doelstellingen. “De ambitie van VKG Keurmerk is om het aandeel van recycled content in nieuwe kozijnen met 25% te verhogen naar 50% in 2030. Daarvoor hebben we meer end-of-life kozijnen nodig. Kozijnen mogen niet verdwijnen in verbrandingsovens en ook niet worden gestort. We vergroten het bewustzijn bij bedrijven die slopen en afval scheiden: oude kozijnen zijn de nieuwe grondstof.”

Sluitstuk van duurzame kwaliteit: VKG Keurmerk

Het VKG Keurmerk staat voor kwaliteit in de hele keten: van productie, montage, oplevering en recycling. “Het staat daarmee ook voor circulariteit. Onze achterban heeft zich gecommitteerd aan het recyclesysteem en wij zorgen ervoor dat het optimaal wordt uitgevoerd.

Opdrachtgevers en aannemers die daarover vragen hebben, kunnen zich tot ons wenden. Met het keurmerk zorgen we er ook voor dat consumenten, aannemers, woningcorporaties, VvE’s en vastgoedbeheerders met een gerust hart kunststof kozijnen kunnen aanschaffen.”